Czyli róże, lilie, fiołki, miłość, dziewictwo i Jezus Chrystus
Średniowiecze trwało tysiąc lat, ale całą epokę łączyło jedno: UNIWERSALIZM, czyli dążenie do ujednolicania Europy. Co to oznaczało? Państwa miały być zbudowane w oparciu o jeden model: feudalizm; ludzie mieli wyznawać chrześcijaństwo, uznawać papieża, podporządkować się monarsze (z bożej łaski), a w nauce posługiwać się łaciną. W kulturze tej - w dobie ograniczonego dostępu do pisma - ogromną rolę odgrywał SYMBOL, który był czytelnym znakiem niezbędnym w komunikacji społecznej. Jego postrzeganie stanowi klucz do zrozumienia ludzi wieków średnich.
A ludzie widzieli symbole we wszystkim! Na przykład LILIA symbolizowała dziewictwo, czystość, płodność, ale też władzę. Do XII w. przedstawiano w jej otoczeniu Jezusa, a od XI - Maryję. Kwiat pojawiał się np. na płaszczu matki Chrystusa albo w koronie.
Przykładem politycznego wykorzystania symboliki lilii był herb króla Francji. Na początku trzy lilie interpretowano jako uosobienie wiary, mądrości i rycerskości, natomiast od XV w. ich symbolika ewoluowała w znak Trójcy Świętej, która miała otaczać szczególną opieką Francję i jej władcę. Z lilią związane były też Florencja, Egipt i Syria.
Co ciekawe, po XIII w. symbol czystości Maryjnej, jakim była lilia, został zastąpiony przez symbol miłości dworskiej - RÓŻĘ. Kwiat pojawia się w opisach i obrazach zakochanych rycerzy i dam. Łączy się wtedy często z winoroślą, oplatającą zakochanych na kształt serca. Róża oznaczała też cierpliwość, z kolei purpurowa - krew męczenników.
Poza różami i liliami istotne znaczenie miały też fiołki (symbolizujące skromność, pokorę, a niekiedy wdowieństwo), orliki (Duch Święty, czyli mądrość, rozum,męstwo, pobożność), koniczyna (Trójca Święta)
Najbardziej powszechnymi roślinami symbolicznymi są jednak drzewa, o których napiszemy w kolejnym poście. CDN
Za: Mateusz Przybysz, „Świat symboli średniowiecza - czyli jak postrzegali rzeczywistość nasi przodkowie”; S. Kobielus, "Florarium christianum"
Komentarze