top of page

Średniowieczne lampki

Piotr Zacharski

Między lampką oliwną a świecznikiem, czyli rzecz o oprawkach żarówek w XIV i XV wieku.


Z okresów wcześniejszych znamy różne formy oświetlania domostw, obejść, namiotów czy nawet drogi do wychodka. Od najprostszych, znanych od zarania dziejów, ognisk, czy płonących kijów zwanych pochodniami, poprzez różnego rodzaju lampki oliwne, łojowe, na natłuszczonych knotach i świecach woskowych skończywszy. Dziś jednak chciałbym skupić się na tym jak wyglądały naczynia oraz świeczniki w czternastym i w piętnastym wieku.


Lampki oliwne, łojowe oraz na olej mineralny miały postać lejków umieszczanych w drucianych uchwytach, podwieszanych pod stropami lub do kandelabrów czy świeczników. Występowały również w postaci miseczek z dzióbkiem na knot. Mogły posiadać uszko, za które były przenoszone. Sporadycznie występowała forma glinianej latarenki.


Najczęściej lampki wykonywane były z ceramiki, także szkliwionej, brązu oraz szkła.

Również uchwyty na świece łojowe, tudzież woskowe, występują w bogactwie form i użytych materiałów.

Od prostych uchwytów z uchem wbijanych bezpośrednio w ściany, stoły czy belki drewniane, poprzez różnego rodzaju świeczniki wolnostojące lub podwieszane, wykonane z drewna czy żelaza, skończywszy na bogato zdobionych, zoomorficznych, figuralnych żyrandolach i świecznikach wykonanych z brązu.


Gliniany świecznik, 1300 - 1400 Museum Boijmans Van Beuningen, Holandia

1400 - 1500, Korneuburg Austria

XIVw., drewno polichromowane, Francja

Gliniana latarenka XIIIw., Saintonge, Francja

Świecznik cynowy, poł. XIVw., Anglia

1300 - 1400 Ceramiczna lampka, emaliowana tlenkiem miedzi

Lampka oliwna, Kodeks Manesse, 1305-1340

Mendel Hausbuch (Amb. 317.2, fol. 15v), c. 1425

Lampka oliwna, 1400 Museum Boijmans Van Beuningen, Holandia



Comments


join our mailing list

Thanks for submitting!

© 2023 by Closet Confidential. Proudly created with Wix.com

bottom of page