ORZECHY znane są ludzkości od czasów prehistorycznych, kiedy jeszcze tworzyliśmy kulturę zbieracką. Wraz z rozwojem cywilizacji zaczęto drzewa i krzewy orzechowe przesadzać bliżej domostw, a same orzechy były uzupełnieniem diety i dzięki wartościom odżywczym zyskiwały na popularności.
ORZECH WŁOSKI
A tak naprawdę grecki, bo pierwsze dzikie odmiany pochodzą właśnie z tego rejonu. Popularność zdobyły dzięki Rzymianom, dla których orzechy włoskie były symbolem płodności.
W średniowieczu bardzo popularnością cieszyły się na terenach Francji, a od XV wieku zaczęto uprawiać je w Anglii. Poza jedzeniem ich na surowo były używane do przygotowywania treściwych sosów; roztarte dodawano do mięs i nadzień, używano też jako dodatek do słodkich potraw.
W medycynie niedojrzałe orzechy stosowano jako środek przeczyszczający. W kosmetyce i codziennej higienie zmielonych skorupek używano z kolei jako pilingu do twarzy. Zielone łupiny przydawały się natomiast do barwienia tkanin.
ORZECH LASKOWY
Znany i popularny w Europie i Azji Mniejszej. Uprawiano go już od IV wieku p.n.e.
Tak jak włoskie używano je najczęściej jako dodatek do sosów, mięs i deserów.
Orzechy laskowe uznawano za łatwiejsze do strawienia niż włoskie oraz za afrodyzjak. W medycynie utarte orzechy laskowe z miodem przepisywano jako lekarstwo na kaszel.
ORZECH PINIOWY
A właściwie nasiona odmiany sosny Pinus pinea występującej w rejonie Morza Śródziemnego. Na popularności zyskały dzięki Arabom. Rozpowszechniły się w kuchni włoskiej, hiszpańskiej i na terenach południowej Francji. Stosowane głównie jako dodatek do sosów, ale też jako ozdoba do potraw. W medycynie przepisywano je jako lekarstwo na kaszel i choroby płuc.
MIGDAŁY
Pochodzą z południowo-zachodniej Azji. Do Europy trafiły w czasach antycznych i zdobyły popularność w starożytnej Grecji i Rzymie. W średniowieczu nie straciły na popularności, wręcz przeciwnie. Występują w wielu przepisach, od sosów, dodatków do mięsa (głównie ptactwa) oraz do deserów w typie czegoś podobnego do marcepanu czy nugatu.
Powszechnym sposobem wykorzystania migdałów było sporządzanie „mleka” poprzez zalanie wrzątkiem roztartych w moździerzu migdałów i odczekania, aż zrobi się biała zawiesina. Tego typu mleko stosowano zastępczo do zwierzęcego dzięki jego odporności na psucie się. Migdały też były jednym z podstawowych pokarmów w okresach postnych.
W medycynie zarówno słodkie jak i gorzkie migdały zalecano jako dobre dla mózgu i pamięci. Utarte z cukrem natomiast uważano za środek wspomagający płodność u mężczyzn.
W kosmetyce utartych migdałów używano jako maseczek na twarz, a olej migdałowy jako środek do pielęgnacji włosów. Migdały też uważano za środek zapobiegający upiciu się, ale czy to działa, trzeba sprawdzić samemu ;)
KASZTANY JADALNE
Do Europy sprowadzili je antyczni Grecy. Rzymianie natomiast rozpowszechnili je po całym imperium, aż do terenów Brytanii.
W średniowieczu chętnie zbierano kasztany i jadano prażone jak dziś głównie przez uboższe klasy społeczeństwa. Ze względu da wysoką zawartość skrobi można by je nazwać takim ziemniakiem średniowiecza.
Prażone kasztany mielono na mąkę, którą mieszano z pszenną w celu obniżenia kosztów wypieku pieczywa. Kasztany stosowano też do nadziewania drobiu i dzikiego ptactwa.
W medycynie uznawano kasztany za bardzo pożywne, ale ciężkostrawne i powodujące zaparcia.
ŻOŁĘDZIE
Ostatnim i dość specyficznym „orzechem” są żołędzie. Istnieją zapiski z czasów antycznych o spożywaniu żołędzi przez ludzi w czasach epoki brązu i żelaza. W średniowieczu dęby już nie były święte jak w czasach pogańskich, jednak uznawane były za jedno z najbardziej wartościowych drzew.
Jednak jego owoców już nie jadano, chociaż obserwowano dzikie zwierzęta, które odżywiają się żołędziami na jesieni i w zimę.
Dzięki temu żołędzie zbierano i wykorzystywano do pasania świń, a także jako jeden z elementów hodowli było wypędzanie stad do lasów dębowych gdzie żywiły się same przy okazji oczyszczając poszycie.